W dniach10-13 sierpnia 2023 r. w Obserwatorium Astronomicznym w Niedźwiadach odbył się XXVII Ogólnopolski Zlot Miłośników Astronomii OZMA 2023. Była to kolejna edycja tego niewątpliwie najpopularniejszego zlotu amatorów astronomicznych obserwacji, która w tym roku zgromadziła blisko 150 uczestników. Pierwsi uczestnicy pojawili się licznie w Niedźwiadach już w środę, tak więc dzień przed oficjalnym otwarciem OZMA pole namiotowe było zapełnione niemal w połowie.
W czwartek od rana otwarte zostało biuro zlotu gdzie rozpoczęła się rejestracja uczestników. Każdy „ozmowicz” otrzymał paczkę powitalną w której były m.in. czasopisma astronomiczne („Urania- Postępy Astronomii” i „Astronomia”) oraz okolicznościowa koszulka. Po południu prezes PPSAE dokonał oficjalnego otwarcia zlotu, po czym Józef Baran z Koła Miłośników Astronomii im.Jana Heweliusza w Urzędowie zaprezentował wystawę poświęconą Mikołajowi Kopernikowi. Można było podziwiać ogrom pamiątek poświęconych Kopernikowi; znaczki, pamiątkowe koperty, numizmaty a nawet kopie instrumentów którymi posługiwał się astronom.
W czwartkowy wieczór odbyła się jeszcze prezentacja Krzysztofa Jaszkowskiego pt.: Jak zbudowałem teleskop systemu Newtona
223/2248. Trzeba przyznać, że ilość włożonej pracy i końcowy efekt zrobiły na uczestnikach zlotu wrażenie.
Późnym wieczorem odbył się także finisaż wystawy Macieja Jelińskiego, podsumowującej 35 lecie pracy artystycznej autora, w którego twórczości można zauważyć silne inspiracje kosmosem.
W pierwszą noc zlotu pogoda nie była łaskawa dla obserwatorów, w związku z tym rozkwitało życie towarzyskie oraz integracja ozmowiczów. Najbardziej wytrzymali doczekali się około w 2 nocy pogodnego nieba. Przejrzysta atmosfera i sporo jasnych Perseidów niewątpliwie były nagrodą za wytrwałość.
Piątkową sesję referatową rozpoczęła czternastoletnia Marta Czupajło. Swoją wiedzą i entuzjastycznym zamiłowaniem do astronomii wprowadziła w osłupienie wielu uczestników OZMA. W samo południe Roman Kral i Marek Nikodem zdali relację z wyprawy do Normandii w celu poszukiwania fragmentów planetoidy 2023 CX1. Niestety nie mogliśmy zobaczyć na własne oczy meteorytów znalezionych podczas tej wyprawy, ale za to kilka godzin później Filip Nikodem specjalnie dla ozmowiczów przywiózł przepiękny, orientowany okaz meteorytu Saint Pierre le Vigier będący fragmentem wspomnianej planetoidy.
Nie zabrakło także wspomnień sprzed 25 lat, o co postarał się główny organizator OZMA II, Romuald Graul z klubu Milky Way. Mogliśmy zobaczyć sporo archiwalnych zdjęć i filmów z pamiętnego zlotu, który wówczas zgromadził około 180 uczestników. Były tez wspomnienia i masa śmiechu. Przez cały dzień zainteresowani mogli obserwować przez nasz teleskop słoneczny Coronado Solar Max 90 obraz naszej Dziennej Gwiazdy. A że Słońce zbliża się do maksimum aktywności, to na jego tarczy widoczne były niesamowite protuberancje i obszary aktywne. Przez cały czas trwania OZMA można było podziwiać także meteoryty z coraz bogatszej kolekcji Obserwatorium.
Po obiedzie odbyły się kolejne prezentacje. Najpierw Paweł Dobies z PPSAE zaprezentował znakomicie przyjętą przez ozmowiczów prezentację za którą został nagrodzony długimi owacjami. W wypełnionej do granic możliwości sali wykładowej wspomnianą prezentację trzeba było zrazu powtórzyć, czego domagali się niemal wszyscy.
W międzyczasie dr Weronika Narloch z Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika PAN w Warszawie omówiła projekt „ARAUCARIA”. Jest to międzynarodowy projekt naukowy, którego celem jest kalibracja kosmicznej skali odległości. Badania prowadzone w ramach projektu dotyczą metod wyznaczania odległości do bliskich galaktyk, wchodzących w skład Grupy Lokalnej oraz Grupy Rzeźbiarza. Pani Weronika oczywiście uczestniczy w projekcie Araucaria i z przyjemnością odwiedziła Niedźwiady w przerwie między kolejnymi wyjazdami do obserwatorium w Chile.
Wraz z zapadającymi ciemnościami pole obserwacyjne szybko zapełniało się wszelakiej maści zarówno sprzętem obserwacyjnym, jak i sprzętem służącym do astrofotografii. Takiej ilości teleskopów i obserwatorów na OZMA chyba jeszcze nie było. Do naszych największych teleskopów, zwłaszcza do Rolanda 605/2820 ustawiały się naprawdę długie kolejki. Tej niezapomnianej nocy OZMA przywodziła nam w pamięci legendarne amerykańskie „star party” o których z wypiekami na twarzy czytaliśmy w Sky and Telescope, w czasach gdy przed ponad 25 laty rozpoczynaliśmy nasze astronomiczne spotkania w Niedźwiadach. Obserwacje i fotografowanie nieba raz po raz przerywało głośnie wooow, co oczywiście oznaczało kolejnego jasnego Perseida. Na domiar wszystkiego, około północy odwiedziła nas grupa ludzi skupiona wokół fundacji ‚Czarny Karzeł”. Z autobusu wysypało się jakieś 50 ludzi, głównie wszelkiej maści artystów, którzy w większości nigdy nie patrzyli przez teleskop. Było zatem kogo edukować. Po tym krótkim zamieszaniu i nieco kontrowersyjnym performansie astronomiczna uczta obserwacyjna trwała do rana.
Sobota rozpoczęła się od zajęć dla dzieci. Natalia Jelińska, artystka która od wielu lat uczestniczy w OZMA, poprowadziła warsztaty plastyczne dla najmłodszych. Dzieci oczywiście malowały planety i swoje wyobrażenie kosmosu, a ich prace ozdobiły ogrodzenie obserwatorium.
W sobotniej sesji referatowej dr Weronika Narloch tym razem zaprezentowała pasjonujący wykład pt. „Cefeidy – pierwszy szczebel drabiny do granic Wszechświata”. Następnie zaprzyjaźniony z nami dr Krzysztof Kanawka z Gdańska wygłosił dwa referaty: „Misja Artemis I i czas na Artemis II! ” oraz ” Polska w kosmosie”.
Po zdjęciu grupowym uczestników OZMA 2023 przyszedł czas na tradycyjny konkurs wiedzy astronomicznej. Tym razem odbyl się tylko konkurs w kategorii dla najmłodszych. Jak można było się spodziewać, zdecydowanie zwyciężyła Marta Czupajło, która popisała się ogromną wiedzą nie tylko z astronomii, ale także z astronautyki. Drugie miejsce zajęła Alicja Hoffman. W sumie w konkursie wzięło udział 11 zawodników.
Podczas oficjalnego zakończenia zlotu przyszedł czas na podziękowania i wręczenie nagród które ufundowali : firma astrozakupy.pl, Pan Mirosław Brzozowski oraz oczywiście nasze Stowarzyszenie.
Najbardziej prestiżowe nagrody GRAND OZ w tym roku otrzymali:
-w kategorii budowa sprzętu obserwacyjnego: Krzysztof Jaszkowski za zbudowanie teleskopu systemu Newtona 223/2248
-w kategorii popularyzacja wiedzy: Krzysztof Kanawka za nieceniony wkład w popularyzację astronautyki podczas zlotów OZMA
-w kategorii astrofoto/film- Paweł Dobies za profesjonalnie wykonaną „prezentację”. (Nagroda zostanie wręczona podczas XXVIII OZMA)
W tym roku żółtą koszulkę dla najbardziej szalonego uczestnika otrzymał Sebastian Kikiel za zdolności kulinarne.
Przy tradycyjnym ognisku i wspólnym pieczeniu kiełbasek społeczność ozmowa prowadziła ożywione dyskusje i wymianę doświadczeń do późnych godzin nocnych. Niestety, tym razem w ostatnią noc aura nie sprzyjała obserwacjom, co miało pozytywny wpływ na frekwencję przy ognisku.
Na zlot zarejestrowało się ponad 130 uczestników, a w różnej formie uczestniczyło w nim około 200 osób. Na zlocie panowała jak zawsze świetna atmosfera i jak zawsze dała znać o sobie „Ozmastyczna Przystań” gdzie każdy kto chciał mógł choćby na chwilę przysiąść się i pożartować, pomuzykować lub ewentualnie skosztować wypieków.
Wg opinii wielu uczestników, był to jeden z najbardziej udanych zlotów w historii.
PPSAE dziękuje wszystkim osobom i instytucjom zaangażowanym w pomoc przy organizacji XXVII OZMA. Osobne podziękowania należą się
wszystkim Uczestnikom OZMA za stworzenie niepowtarzalnej atmosfery.
zrelacjonował : Marek Nikodem
DCIM100MEDIADJI_0705.JPG 
fot. Piotr Wieczorek
fot. Bartek Pilarski
fot. Joanna Fengler
fot. Marek Nikodem
